W świecie budownictwa i inwestycji kosztorys to nie tylko dokument, ale kluczowe narzędzie zarządzania kosztami, które potrafi zadecydować o sukcesie lub porażce całego przedsięwzięcia. Jednak nie każdy kosztorys spełnia te same funkcje. Kosztorys inwestorski, ofertowy czy powykonawczy różnią się od siebie nie tylko momentem powstania, ale również stopniem szczegółowości i zakresem zastosowań.
W tym artykule wyjaśnimy, jakie są główne rodzaje kosztorysów, czym się różnią i kiedy warto sięgnąć po każdy z nich. Dzięki temu zrozumiesz, dlaczego odpowiedni wybór rodzaju kosztorysu to nie tylko kwestia formalności, ale również sposób na oszczędności, optymalizację i kontrolę finansową w trakcie realizacji projektu.
Kosztorys inwestorski
Cel:
Określenie wartości kosztorysowej inwestycji, głównie dla inwestora.
Cechy:
Podstawa do weryfikacji ofert wykonawców.
Przygotowywany na etapie planowania projektu.
Bazuje na projekcie budowlanym i założeniach ogólnych.
Ustalany na podstawie norm, katalogów i wskaźników rynkowych.
Służy do oszacowania kosztów przed rozpoczęciem przetargu.
Zastosowanie:
Określenie budżetu inwestycji.
Kosztorys ofertowy
Cel:
Przedstawienie ceny za wykonanie robót przez potencjalnego wykonawcę.
Cechy:
Podstawa do zawarcia umowy.
Sporządzany przez wykonawcę na podstawie dokumentacji przetargowej.
Uwzględnia indywidualne koszty wykonawcy, takie jak zysk, narzuty, koszty transportu i inne.
Może różnić się od kosztorysu inwestorskiego, np. z powodu różnych założeń technicznych lub cen.
Zastosowanie:
Uczestnictwo w przetargach i negocjacjach.
Kosztorys powykonawczy
Cel:
Określenie rzeczywistych kosztów wykonanych robót.
Cechy:
Sporządzany po zakończeniu robót budowlanych.
Uwzględnia rzeczywiste zużycie materiałów, robocizny i sprzętu.
Używany do rozliczenia prac zgodnie z umową.
Zastosowanie:
Podstawa do końcowych rozliczeń między wykonawcą a inwestorem.
Dokumentacja dla celów księgowych i ewentualnych sporów.
Kluczowe różnice między kosztorysami
| Rodzaj kosztorysu | Moment sporządzenia | Główny użytkownik | Stopień szczegółowości |
|---|---|---|---|
| Inwestorski | Przed przetargiem | Inwestor | Średni |
| Ofertowy | W trakcie przetargu | Wykonawca | Szczegółowy lub uproszczony |
| Powykonawczy | Po zakończeniu robót | Wykonawca/Inwestor | Szczegółowy |
| Uproszczony | Na etapie koncepcyjnym | Inwestor | Ogólny |
| Szczegółowy | Na różnych etapach | Wszyscy | Bardzo szczegółowy |
| Zamienny | W trakcie realizacji | Wykonawca/Inwestor | Szczegółowy |
| Ślepy | Przed przetargiem | Inwestor/Wykonawca | Opisowy (bez cen) |
